Meddo is een dorp in de gemeente Winterswijk. Met 1521 inwoners (2022) is Meddo de grootste buurtschap van Winterswijk. Meddo heeft afgerond een totale oppervlakte van 2.775 hectare, waarvan 2.744 ha land en 31 ha water.
Voorzieningen
In Meddo zijn enkele primaire voorzieningen aanwezig waarvan de Meddonaren gebruikmaken. Voor de leefbaarheid in de relatief kleine gemeenschap zijn deze voorzieningen van groot belang. Meddonaren zijn dan ook zeer betrokken om deze in stand te houden.
- Basisschool ’t Kempken (zie website)
- Kinderdagopvang de Kwieke Kievit (zie website)
- Jongerencentrum Elbekurkie (zie Facebook-pagina)
- Kerkgebouw
- Verenigingsgebouw De Eendracht (zie website)
- Enkele horecagelegenheden (Spiekerman en MotorHotelMeddo)
- Sporthal
Daarnaast kent Meddo een uiteenlopend aantal bedrijven in detailhandel en dienstverlening waarvan het merendeel is aangesloten bij de Vereniging Ondernemers Buitengebied Winterswijk (OBW).
Weerstation Meddo
Al meer dan 36 jaar houdt Ans Prinsen uit Meddo het weer bij. Zij heeft hiervoor een eigen website: www.weerstation-meddo.nl. Neem er eens een kijkje, je vindt er alle weerdata vanaf 1987, maar ook weerweetjes en Meddose bijzonderheden. Ook staan er veel mooie foto’s op.
Werkgroep Meddo’s Verleden
In Meddo is een werkgroep actief die zich bezighoudt met de historie van Meddo.
De werkgroep is betrokken bij de uitgaven van enkele boeken over Meddo (zie hieronder) en geeft periodiek een boekje uit onder de naam “Meer ovver Meddo”. De onderwerpen die men beschrijft zijn zeer divers en lezenswaardig. Veelal gaat het ook over personen en soms wordt de historie van hele families doorgelicht.
Boeken over Meddo
- Meddo deel 1
- Meddo deel 2
- Meddo deel 3
- Meddo deel 4
- Fotoboek oud Meddo in beeld
- Meer ovver Meddo boekjes: bekijk deze op de website van Meddo’s Verleden. (Alleen goed te zien via desktop)
De meeste boeken zijn nog te koop. Je kunt daarvoor contact opnemen met Henk Jansen, secretariaat Meddo’s Verleden, via telefoon: 0543 56 96 65 of e-mail: meddo.verleden@gmail.com
Meer over de werkgroep
De werkgroep Meddo’s Verleden ondersteunt met haar kennis ook vaak projecten voor herstel en renovatie van historisch van belang geachte objecten. Voorbeelden hiervan zijn:
- Het (opnieuw) aanbrengen van het gemeentewapen op de kopgevel van Verenigingsgebouw Zaal de Eendracht
- De restauratie van de Panoven schuur aan de Giffelweg-Goossensweg.
De werkgroep geeft zo nu en dan ook lezingen en exposities. Bekijk hun website voor meer informatie.
Genealogie
Meddo.net krijgt regelmatig e-mail van mensen die op zoek zijn naar hun roots en daarbij in Meddo uitkomen. Helaas ontbreekt het aan tijd en kennis om al deze mensen te helpen. Op deze pagina staan een aantal genealogische gegevens en worden een aantal links opgesomd waarmee zoekenden hun voordeel kunnen opdoen.
- Genealogie Nederland Startpagina: – Portal met vele links naar genealogische pagina’s.
- Genealogie Online – Zoek naar uw voorouders en verwanten in gepubliceerde stambomen en publiceer ook zelf om aanknopingspunten in andere stambomen te vinden
- www.cbg.nl – Een kenniscentrum o.a. ook op heraldisch terrein. Databank online te raadplegen. Ook tegen vergoeding bestellen van familiewapens. Tevens is er een prikbord waarop je vragen kunt stellen en hulp van andere bezoekers kunt inroepen.
- http://www.seevinck.com.au/seevinck_genealogy.htm
Cultuur van Meddo
Cultuur in Meddo splitsen we uit in historische cultuur en de hedendaagse cultuur.
Historische Cultuur
Meddo heeft geen hele rijke en beschreven historische cultuur die duizenden jaren teruggaat. Meddo is dunbevolkt en eeuwen geleden zullen er op de m2 nog minder mensen gewoond hebben. De oudste documenten waar Meddo (was toen Meddeho of Medho) in voorkwam dateren uit de 16e eeuw toen dit gebied nog onder het thans Duitse Bisdom Münster viel. Vanaf dat moment is de cultuurhistorie te herleiden.
De cultuurhistorie is terug te vinden aan oude boerderijen die in de typerende Saksische stijl zijn gebouwd en de opbouw van het landschap wat zich afwisselt door landbouw-, veen- en natuurgronden.
Ook de streektaal en het behoud daarvan bepaalt de cultuur in Meddo. Het Achterhoeks dialect kent vele varianten en kenners op dit gebied horen aan iemands dialect uit welk gebied binnen de Achterhoek iemand afkomstig is.
Hedendaagse cultuur
Deze wordt eigenlijk al sinds begin vorige eeuw gevormd. Hierbij vormen redelijk jonge tradities een uitgangspunt. Deze vindt je regelmatig terug in bepaalde evenementen die in Meddo plaatsvinden zoals het jaarlijks Volksfeest of het Paasvuur.
Daarnaast wordt deze cultuur verder ontwikkeld door het openbare- en verenigingsleven. Meddo is rijk aan verenigingen waarbij jong en oud uit onze gemeenschap betrokken is.
Ook vinden in onze hedendaagse cultuur nog steeds landschappelijke aanpassingen plaats. Voorbeelden hiervan zijn de Ruilverkaveling (vorige eeuw jaren 90) en een particulier initiatief tot het oprichten van een Landgoed (2005).
Geschiedenis van Meddo
Bron onderstaande gegevens: Boek Meddo 2 (In Boek Meddo 1 staat ook een historisch overzicht van het kerkdorp en haar bewoners, maar we plaatsen nu de informatie uit deel II vanwege het meer algemene historische overzicht. In deel I is met name ook veel historie omtrent personen te vinden.)
Na de val van het Romeinse rijk ± 375 na Christus kwam in Europa de grote volksverhuizing op gang. Vanuit het noorden kwamen de Saksen het gebied binnen en daarmee bloeide de landbouw op.
Door de geografische ligging van Meddo, tegen de huidige grens met Duitsland, heeft de buurtschap in het verleden zowel Duitse als Nederlandse eigenaren toebehoord. In het archief van Kloster Gross Burloe in het Fürsten zu Salm-Salmsches Archiv te Anholt (D) wordt in een akte d.d. 26-11-1399 melding gemaakt van het innen van “tienden” (afdracht aan pachtheer) door de “erven van Gelle” (Gelderesch).
Gelle is de oudere naam voor Meddo. In de akte worden de namen genoemd van Wesselinck, Grevick, Puelhuyzen. Ghiesynck, Hygynck, Huppele, Hobinck, Brughinck en Hermelinck. Allen namen die in tegenwoordige tijd nog steeds in Meddo voorkomen: Wesselink, Grevink, Poelhuis, Geesink, Hijink, Hoebink, Bruggink en Harmelink.
Met de Franken onder keizer Karel de Grote (800 na Chr.) ontstaan bisdommen. Het hertogdom Saksen wordt veroverd en het gebied wordt toegewezen aan evangelieprediker Ludger (804). Ludger wordt bisschop van Münster. Het oostelijke gedeelte van de Achterhoek behoort dan tot het bisdom Münster.
Na het afbrokkelen van het Frankische rijk blijft deze situatie in de omgeving van Meddo, in het Drostambt Bredevoort het langst bestaan. E.e.a. wordt in zijn geheel pas na de Franse tijd afgeschaft.
Afhankelijk van de veelal door vererving, strijd en oorlog wisselende eigenaren ontstaat er een zgn. tijdperk “Lohn” van 1150 tot 1316, gevolgd door de eerste Gelderse periode vanaf 1322. Stellig heeft Meddo, of Gelle zoals de naam dan nog luidt, hieronder te lijden gehad.
Hierna komt het Gemense tijdperk (Schloss Gemen) van 1388 tot 1506. Gevolgt door het tweede Gelderse tijdperk.
In 1543 bij de vrede van Venlo komt het gebied aan keizer Karel V (Spanje). In de periode van de 80-jarige oolog van 1568 tot 1648 valt het gebied onder de heren van Anholt (Bronckhorst). Omdat zij de zijde kozen van Spanje wordt het gebied, na verovering door prins Maurits in 1597, gegeven aan de prinsen van Oranje. Tot aan de Franse tijd (1812). Ook in Meddo is in deze periode duchtig huisgehouden. Onder meer in 1589. Het komt dan tot een treffen tussen Meddose boeren en soldaten. Hierbij lieten twee soldaten en een “huisman” het leven. De soldaten nemen vervolgens als buit zeventien stuks vee mee. In die tijd een schat.
Gedurende de periode van de Republiek der verenigde Nederlanden heeft de bevolking vanaf 1665 in het gebied zwaar te lijden gehad onder oorlogshandelingen tijdens Engelse, Münsterse en Franse invallen . Vee en graan worden door Staatse troepen meegenomen, mensen gevangen genomen die vervolgens konden worden vrijgekocht voor rantsoen. Pas in 1766 wordt de grens tussen Münster en Gelre vastgesteld. Hierna ontstond de periode van de Franse tijd. In 1794 trekken Fransen ons land binnen. Via de Achterhoek trokken Hessische troepen, bedoeld om het Franse leger tegen te houden, zich terug. Wederom werd de bevolking in het gebied slachtoffer van plundering en brandschatten. Ook werden door Napoleon uit de bevolking jonge mannen gerekruteerd. Uit Meddo werden een jongeman Coltstege en een zoon van de Buurse “ingeloot”. Het is niet bekend of zij ooit terug zijn gekomen.
Op 14 november 1813 wordt Winterswijk en daarmee ook Meddo bevrijd. Rondzwervende Franse troepen en Russische Kozakken maakten de bevolking echter wederom slachtoffer van roof en plundering. In 1815 wordt Willem I koning van Het Koninkrijk der Nederlanden. Onder zijn bewind worden veel maatregelen uit de Napoleontische tijd overgenomen. Zo wordt ook de door de Fransen voorbereidde verdeling van markegronden in 1837 in de Markewet vastgelegd. De uitvoering daarvan vindt in Meddo pas in 1857 plaats. Er is veel grootgrondbezit en het klassenstelsel blijft bestaan. Ook in de rechtspraak. Boeren plegen diefstal van eigen graan om aan gehate belasting te ontkomen. Het is armoede troef.
In 1820 ontstaat een landbouwcrisis en in 1840 wederom. Hierdoor en mede door ontstane gewijzigde godsdienstopvattingen besluit een aantal boeren uit dit gebied te emigreren, vooral naar Amerika. Door de Noord-Amerikaanse graanexport naar Europa wordt duidelijk dat verbouw hiervan zich hier niet meer loont en legt men zich meer toe op veeteelt.
In 1864 wordt in Winterswijk een afdeling van de Geldersche Maatschappij van Landbouw opgericht. Eind 1920 worden de woeste gronden op het Hazenveld en Masterveld (naamsaanduiding stukken grond in buitengebied Meddo) ontgonnen. Later volgt ook het Meddose veen. Er ontstaan diverse agrarische verenigingen en coöperaties. Ondanks de crisisjaren in 1930 blijven tot WOII de boeren in Meddo hun overwegend gemengd bedrijf uitoefenen.
De naoorlogse jaren kende moeilijke perioden. Een aantal boeren emigreerde naar landen als Amerika en Canada. Toch bleef Meddo een agrarische gemeenschap. Door maatschappelijke en economische veranderingen kwam hier vanaf 1980 verandering in. Vele boeren zagen zich door verschillende oorzaken genoodzaakt tot stopzetting van het bedrijf. De overgebleven agrarische bedrijven kunnen hun bestaansrecht alleen zekerstellen door fusies of schaalvergroting. Na de Ruilverkaveling waarbij stukken grond werden “geruild”, verkocht of gekocht, ontstond er ook enigszins een wijziging in het landschappelijk aanzicht van Meddo. Toch bleef het merendeel voornamelijk uit landbouwgrond bestaan, afgewisseld met prachtige stukken natuur, waaronder bos en natveen.
